Op school leerden we over het grote rijk van de Romeinen, de fantastische piramides van de Egyptenaren, het reusachtige paleis van Versailles. We kennen allemaal de grote bevelhebbers en de oorlogen die de wereld maakten tot wat ze nu is. Nochtans is het niet moeilijk je een wereld zonder dat laatste voor te stellen. Laat ons de focus eens verleggen naar iets dat veel moeilijker uit ons dagelijks leven weg te denken is: goed functionerende toiletten, riolering en leidingwater. We zijn er zo gewend aan dat we ze als vanzelfsprekend beschouwen, maar een wereld zonder zou gegarandeerd een moeilijkere plek zijn om te leven. Monika Utnik-Strugata is daar alvast van overtuigd en neemt je mee op reis doorheen de geschiedenis van de hygiëne. 

Van het oude Egypte waar reinheid erg belangrijk was, de Romeinen die hun zaken in het bad regelden, het ontstaan van de riolering, uitdrukkingen over vuil en reinheid, de opkomst van het toilet en toiletpapier, de uitvinding van de tandenborstel en tandpasta. Het boek staat boordevol interessante, grappige en soms weerzinwekkende feitjes. Wist je dat ze in een Romeins openbaar toilet gezellig met z'n allen naast elkaar zaten? Of dat er in het paleis van de Zonnekoning in de hoek van de kamer geplast en gekakt werd? Hou je van weetjes en ben je niet vies van een beetje viezigheid? Dan kom je met dit boek zeker aan je trekken. De 31 hoofdstukken bieden een schat aan informatie en zijn prima los van mekaar te lezen. De auteur gebruikt misschien iets te veel doorlopende tekst, maar laat je niet ontmoedigen: de zeer talrijke cartooneske illustraties van Piotr Socha compenseren dat wonderwel. Hij is dan ook niet voor niks een van de populairste cartoonisten van Polen. De soms bevreemdende informatie in de tekst wordt op ludieke wijze ondersteund door die kleurrijke pareltjes. Ietwat storend vond ik de vele verwijzingen naar een stuk tekst of een illustratie in een ander hoofdstuk. Ze bieden geen meerwaarde en zorgen eerder voor verwarring. De gebruikte woordenschat kan hier en daar voor problemen zorgen, zeker voor jonge lezertjes. Het format leent zich evenwel prima om er een ludieke geschiedenisles aan vast te knopen. Zoals eerder al vermeld: het hoeft niet altijd over de grote krijgsheren te gaan. Dit boek beperkt zich niet tot jonge lezers, ook volwassenen zullen zeker wel eens een wenkbrauw optrekken bij het doornemen van alle smerige details uit ons roemrijke verleden. 

Een ludiek geïllustreerd boek vol interessante weetjes over het misschien wel belangrijkste onderdeel van de menselijke geschiedenis. Alleen te lezen of in gezelschap, in de zetel of in het klaslokaal of beter nog ... op het toilet! Maar niet vergeten eerst je handen te wassen! ;-)