Zo wordt het gemaakt

Kleding, speelgoed, schoenen, voedsel

Leergierige kinderen zijn dol op weetjes, zeker als die overzichtelijk, boeiend en leuk gepresenteerd worden, inzicht bijbrengen en verwondering kunnen opwekken. De Londense uitgeverij Dorling Kindersley bracht al een hele bibliotheek aan dergelijke geslaagde infoboeken op de markt. ‘Zo wordt het gemaakt’ is de Nederlandse bewerking van Dorling Kindersley’s ‘See how it’s made’ (2007). In twintig hoofdstukken van twee, of in enkele gevallen drie, dubbele pagina’s wordt telkens van één gebruiksvoorwerp, materiaal of voedingsmiddel onthuld hoe het gemaakt wordt. Komen achtereenvolgens aan bod: olieverf, ijs, geblazen glas, spitzen, worsten, legosteentjes, cd’s, appelsap, skateboard, honing, katoenen T-shirt, chocolade, potloden, elektrische gitaar, keramische mok, touw, kaas, zeep, krijtjes, glazen fles. De meeste van die dingen maken deel uit van het dagelijkse leven van haast iedere jongere, in real life of op het scherm. Alleen die spitzen springen in dat opzicht echt uit het rijtje. Bij elk fabricaat krijg je duidelijke info, in woord en beeld, over ingrediënten, productieproces (in twee versies: een uitgebreidere en eentje gecomprimeerd ‘in een oogopslag’), productietijd en/of hoeveelheid, een beetje historische omkadering en een paar leuke weetjes. Ook de volwassen (mee)lezer kijkt verbaasd op bij wetenswaardigheden als "Je kunt 6 legosteentjes van dezelfde kleur en met 8 noppen op meer dan 915 miljoen manieren met elkaar combineren" (p. 26). De vele verduidelijkende foto’s en kleurige tekeningen zijn een streling voor het oog. Hier en daar worden die illustraties nog met een toefje humor opgesmukt. Een verklarende woordenlijst en een index ontbreken niet. Qua inkleding en opzet is dit weer op en top een Dorling Kindersleyboek. En toch beantwoordt deze uitgave niet aan de hoge standaard die we van die uitgeverij gewoon zijn. Over de productie van bijvoorbeeld appelsap, skateboard en elektrische gitaar valt er niet zo veel verrassends te onthullen. Werd de keuze van de voorwerpen misschien deels gestuurd door het aanbod aan meewerkende fabrieken? Je gaat het vermoeden als je ziet dat zowel ‘geblazen glas’ als machinaal gemaakte ‘glazen flessen’ aan bod komen, in twee aparte hoofdstukken, niet eens aan mekaar gelinkt of na mekaar geplaatst. Dat honing door werkbijen geproduceerd wordt en dat zij daarvoor nectar gebruiken, komen we wel te weten, maar hoe dat productieproces verloopt, blijft in het duister. In de vertaling zijn een paar foutjes geslopen. Daardoor wordt in het hoofdstukje over chocolade de uitleg wat verwarrend: hoe zit dat nu precies met de relatie tussen cacaobonen, cacaomassa, cacaoboter en cacaopoeder (p. 53)? ‘Zo wordt het gemaakt’ is dus niet 100% gemaakt zoals we het verwacht hadden. Het vertoont een paar fabricagefoutjes en de ingrediënten voldoen niet helemaal. Ik weet het, ik ben een strenge controleur. Alles bij mekaar is dit best een leuk en leerrijk boekje dat een voldoende op z’n rapport verdient. Maar een onderscheiding zit er dit keer niet in. Volgende keer weer beter, Dorling Kindersley?