Vandaag komen we niet meer thuis

Wanneer Mirza na school naar huis wil gaan, staat tot zijn grote verbazing zijn vader hem op te wachten. Als tienjarige loopt hij toch gewoon zelf naar huis, denkt hij. Dan merkt hij dat de auto volgepropt zit met hun spullen en weet hij dat er meer aan de hand is. Zijn vader begint te rijden en te rijden, steeds verder van huis. Als Mirza vragen stelt, houdt hij de lippen stijf op elkaar. Na twee dagen en twee nachten rijden weet Mirza waar ze naartoe gaan. Ze zijn onderweg naar de plek die zijn vader vroeger als ‘thuis’ kende. Hij en zijn vader zijn gevlucht.

Enne Koens is erin geslaagd een vluchtelingenverhaal te vertellen vanuit een verrassend perspectief: een jongen die hier opgroeit moet alles en iedereen achterlaten dat hij kent om naar een plek te gaan waar alles vreemd is. Een vreemde taal, vreemde gewoontes, vreemde dieren en een vreemde woonplaats. De plek waar Mirza naartoe vlucht is ‘de Levaren’ waar men ‘Levaars’ spreekt, een volledig fictieve plaats. Daardoor wordt het verhaal meteen universeler. Door de omgekeerde beweging te maken en weg te gaan van het bekende, het vertrouwde is het een echte blikopener voor lezers die hier zijn opgegroeid. Enne weet heel goed onder woorden te brengen hoe Mirza zich voelt bij de vlucht. Er is verwarring, boosheid, opstandigheid en uiteindelijk berusting. De verschillende fases die hij emotioneel doorworstelt worden mooi weergegeven en kunnen je niet onberoerd laten. Het boek is opgedeeld in drie delen. Het eerste deel gaat over de vlucht, het tweede deel over de nieuwe ‘thuis’ en het derde deel over het berusten in het lot. Samen vormen ze een fraai geheel met inleiding, kern en slot.

Maartje Kuiper heeft voor de illustraties gezorgd. Het is niet de eerste keer dat ze samenwerkt met Enne Koens. Stilistisch en met gelaagdheid weet ze het verhaal te begeleiden. Er zit een zwaarte in maar ook steeds hoop. Het omslagontwerp is veelzeggend maar daarvoor moet je eerst het boek gelezen hebben.

Voor het verhaal begint staan er enkele sterke citaten gedrukt van vluchtelingen uit Pakistan, Bosnië, Afghanistan en Irak. ‘Ik leef hier nu. Het is beter en nog steeds moeilijk en ik weet niet hoe mijn verhaal verder zal gaan, maar ik weet wel dat je nergens zult lezen: ik geef het op.’

Een prachtig boek dat (veer)kracht, moed, doorzettingsvermogen en hoop uitstraalt. Een verhaal dat naar de keel grijpt maar vooral naar het hart gaat en daar hopelijk bij elke lezer een deurtje openzet. Ik kijk nu al uit naar de verfilming!