Beestachtige buren

Ontdek onze wilde zoogdieren

De Grote Vijf in Afrika spotten, dat staat bij velen hoog op het verlanglijstje. Maar we lijken te vergeten dat we ook unieke en bijzondere dieren bij ons om de hoek kunnen treffen. En dat is doodjammer. Dat is de duidelijke stelling van Bouwien Jansen en Lotte Stegeman in hun boek Beestachtige buren. Ontdek onze wilde zoogdieren. Jansen en Stegeman schrijven als journalistes al jaren over natuur en dieren voor een jeugdig publiek. Voor dit boek trokken ze zelf veld en bos in.

In se is 'Beestachtige buren' een informatief boek over een veertigtal zoogdieren uit onze contreien. Met bekende zoogdieren als de vos, het konijn en de zeehond, maar ook minder bekende als de wasbeerhond en minder aaibare exemplaren zoals de bruine rat. De twee auteurs portretteren elk dier aan de hand van één of meerdere relevante aspecten (habitat, fysionomie, gedrag, familieleven, ...). Daarbij ontkrachten ze ook hardnekkige clichés en misverstanden. Zoals: de spitsmuis is geen muis, het is zelfs geen knaagdier. En onze lieve troetelzeehond is in feite een onbarmhartig roofdier. Een handige checklist van pootafdrukken en uitwerpselen en tips om zelf succesvol dieren te spotten ronden het boek af.

Dit boek is echter zo veel meer dan een boeiend en leerrijk naslagwerk. Elk dierenportret leest als een sfeervol kortverhaal, levendig en vermakelijk gebracht, over een fascinerende, vaak nog onbekende wereld. Het wild zwijn omschrijven ze als 'een gedrongen lijf dat zonder zichtbare nek overloopt in een vierkante kop. Piepkleine oogjes die standaard op verbaasd staan. Vier hoge poten en een miezerig staartje.' En tja, de wolf 'die moet Roodkapje inmiddels wel háten.' Poëtische titels prikkelen de nieuwsgierigheid en verbeelding. 'Acrobaat van de schemering' of '1+1 = 21'... iemand? Puik geschreven zeker, maar minder geoefende oren zullen misschien wel moeten wennen aan deze manier van vertellen.

'Beestachtige buren' is ook een geëngageerd boek met groot respect voor het dier. De belangrijkste vijand van onze zoogdieren blijkt immers nogal vaak dat andere zoogdier te zijn: de mens. Die krijgt als 'boze buurman' een lesje in nederigheid. Hij mag dan wel een hoofd vol hersenen hebben; hij gedraagt er zich vaak niet naar, met zijn historiek van jagen, verdelgen, inpalmen en uitroeien. Elk dier – aaibaar of niet, lastpak of niet –, zo poneren de auteurs, heeft in de natuur zijn waarde en we leven maar beter als goede buren mét elkaar.

Marieke Nelissen zette elk haartje, elke kleurschakering en elke karaktertrek van onze beestachtige buren ragfijn op papier. Haar fotografische precisie zorgt – meer dan een echte foto — voor een mooie harmonie tussen tekst en beeld. Het lijkt zelfs dat we de dieren kunnen aanraken. Maar vergis je niet! De priemende blik van de vos (met karakteristieke natte snuit) op de prachtige cover maakt het ons heel duidelijk: wilde zoogdieren zijn geen huisdieren en al zeker geen knuffels.

Vlakbij valt nog zoveel te ontdekken! Dus waar wachten we op? Laten we met dit heerlijke boek onder de arm en met geduld en respect op zoek gaan naar onze buren, naar hun sporen en ... hun drollen.