Bizar
Sallie Mo is een boekenwurm van dertien jaar oud. Met gemak citeert ze uit Hamlet of haalt ze filosofische inzichten aan: ze verslindt boeken aan de lopende band. Maar deze zomer is alles anders: haar opa David is onlangs overleden, en zo is ze haar beste maatje kwijt. Om het verlies te verwerken dook Sallie Mo nóg meer in haar boeken, maar dat mag ze nu niet meer van dokter Bloem. Dus slaat ze aan het schrijven. Over haar leven op de camping, met haar mama. Over haar crush Dylan. Over filosofie. Over hoe de wereld rond haar soms op het verhaal van Hamlet lijkt. Over hoe ze als onzichtbaar meisje stukje bij beetje zichtbaarder wordt.
Sjoerd Kuyper is geen onbekende in het landschap van de jeugdliteratuur. Hij heeft een intussen gekende, unieke stijl die best bizar aanvoelt in het begin, maar eens je op weg bent, eigenlijk best vloeiend wordt. De gedachtestroom van Sallie Mo is goed te volgen, al wordt die steeds vreemder en vreemder. Je kan de waarheid amper van leugen of verzinsel onderscheiden – iets wat het boek een bevreemdende indruk geeft. Het is een recept dat goed werkt voor dit verhaal, maar dat misschien niet helemaal is weggelegd voor ongemotiveerde lezers.* Het vraagt veel aandacht van de lezer – je moet gaan nadenken hoe het verhaal in elkaar zit, maar ook waar Sallie Mo juist naartoe wil met sommige van haar gedachten.
Het verhaal is fijn, verfrissend en verrassend. De teksten zijn grappig en vlot, en geven door de stijl ook extra vorm aan het verhaal. Een klein nadeel is het soms iets te Nederlandse taalgebruik en de verwijzingen naar de Nederlandse cultuur die voor Vlaamse kinderen misschien ongekend zijn, maar daar lees je snel tussen. De literaire stijl van schrijven in combinatie met de filosofische inzichten geeft bovendien aan de jonge lezer niet het gevoel te willen betuttelen, maar vraagt juist om jezelf open te stellen voor de gedachten van Sallie Mo. Van vragen over de dood of de zin van het leven, tot uitspraken als Geld en God maken alles kapot. Liefde en jaloezie, filosofie en literatuur, verraad en onbegrip: Kuyper weet het moeiteloos te vermengen tot een goed verteerbaar geheel. Om het gevoel over dit boek samen te vatten, gebruik ik de al even duidende als bevreemdende vergelijking uit het boek zelf: Bizar leest een beetje als een vader sabeltandtijger op zondag. Gemoedelijk, verfrissend en toch ietwat bizar.
Wil je weten wat achter die vergelijking zit? Duik erin! Het boek stelt zeker niet teleur!
* Kleine noot: dit boek is er zo eentje met een specifiek publiek. Voor mensen die wat meer structuur willen, kan dit boek te chaotisch en te richtingloos zijn. Is zoon of dochter echter een jonge filosoof of een nieuwsgierige boekenwurm die speciale vertelstijlen best kan appreciëren, dan is dit boek een absolute must-read.