De spuuglelijke kaft had me al moeten waarschuwen, maar een lelijke verpakking kan soms een prachtige inhoud verbergen. Jammer genoeg was dat nu niet het geval en werd ik geconfronteerd met een gruwelijk, inktzwart verhaal zonder een sprankje hoop. Niet dat het gegeven zich leent tot een vrolijk boek: de bokkenrijders speelden hun rol in de vaderlandse geschiedenis op een moment dat armoede en ellende bij de boeren schering en inslag was. Een zekere geheimzinnigheid hangt enkele eeuwen later nog steeds rond deze roversbende, die op bokken zou rondgereden hebben en de duivel aanbad. In werkelijkheid echter werd men vaak lid van de bokkenrijders om te kunnen ontsnappen aan bittere ontberingen. Zo ook de hoofdpersonages uit dit verhaal. Philippus Creemers heeft net zijn zoon verloren en kan maar amper het hoofd boven water houden. Wanneer zijn buurman, Joannes Luyten, bij hem aanklopt met de vraag om deel uit te maken van de bokkenrijders, ziet hij daarin een kans om zijn vrouw Liesbeth en hun dochter Martha een beter leven te bieden. De noodzaak drijft hem en de anderen naar diefstal, wat ze vergoelijken door te stellen dat ze enkel van de rijken stelen. Wanneer de dorpspastoor stikt tijdens de beroving van de pastorij, raken de bokkenrijders pas echt in de problemen. Vanaf dan zullen zij de schout meer dan ooit op hun pad vinden. Arrestaties, gruwelijke folteringen, eenzame doodsstrijd, het wordt allemaal uitgebreid, tot in de details, beschreven. Wanneer je als lezer denkt dat de ontluikende romance tussen Martha en Dirk, zoon van Joannes, wel enig licht in de duisternis zal brengen, krijg je voor die goedgelovigheid het deksel op de neus. Ook Dirk wordt gevangengenomen en ter dood gebracht tijdens een openbare executie, waarbij Martha een door verdriet verscheurde toeschouwer is. Martha en haar ouders weten te ontsnappen; ze kunnen meevaren met een schipper die blijkbaar ook minder prettige contacten met het bewind heeft gehad. Na alle ellende die je voorgeschoteld kreeg als lezer, heb je zelfs niet meer de illusie dat dit open einde een nieuw begin zou kunnen zijn voor het zwaar geteisterde gezin. Bepaald blij wordt je niet van het lezen van dit boek. Is het niet van alle miserie, dan wel van de beperkingen in de schrijfstijl. De auteur slaagt er niet in om je mee te laten leven met de personages. Boeken moeten niet steeds pure ontspanning zijn en jongeren mogen weten dat het leven vroeger en nu niet altijd een pretje was en is, maar totale troosteloosheid over de lezer uitstrooien, is dan ook weer niet de goede manier. Blijkt dat er ook nog een toneelstuk bestaat, gebaseerd op dit boek. Gewoon overslaan, lijkt me, net als het boek. Je mist niets, integendeel.