De laatste jaren wordt in het Nederlandse taalgebied het aanbod van kunstboeken voor kinderen steeds groter en mooier. Dat is uitstekend nieuws voor eenieder die van kunst houdt en kinderen met kunst in contact wil brengen. De kinderkunstboeken van Kunstmuseum Den Haag en Uitgeverij Leopold zijn hierbij toonaangevend, met een vrije interpretatie van werk en leven van een kunstenaar die op dat moment in het museum wordt tentoongesteld. Auteur en illustratrice Ceciel de Bie (ooit werkzaam in het Van Gogh Museum) pakt het anders aan. Zij brengt kunst en kunstenaars naar kinderen via informatieve doeboeken. Ook in haar vierdelige reeks 'Kunst voor Kinderen' combineert ze informatie en doe-activiteiten. Op deze manier vertelt ze het verhaal achter vier wereldberoemde meesterwerken van respectievelijk Bruegel, Van Gogh, Mondriaan en Rembrandt — die overigens allemaal in Nederlandse musea te zien zijn.

An sich zal het vierde deel, 'De Nachtwacht van Rembrandt van Rijn', kinderen wel aanspreken want tekst en beeld zijn duidelijk op hun maat samengesteld. Toch overheerst het gevoel dat dit boek veel meer kan bieden dan nu het geval is. Pluspunt is dat de inhoud heel toegankelijk is, door de vrolijke vormgeving en door de korte, heldere tekstblokken met relevante aspecten over het schilderij. Ook de vergelijkingen tussen Rembrandts tijd en onze tijd zijn wetenswaardig. De interessante cultuurhistorische context van De Nachtwacht wordt echter driemaal onderbroken door fictieve kortverhalen over werk en leven van de schilder. Zij breken de cadans en focus van het verhaal en hebben weinig toegevoegde waarde. Ook enkele uitweidingen over collega-schilders halen de lezer weg van de kern van het betoog. 

Maar vooral het paradepaardje van het boek, de 3D bouwplaat van De Nachtwacht, stelt teleur. In het huidige concept heeft het bouwpakket een passieve rol met weinig educatieve waarde. Na het lezen, knutsel je het schilderij zelf in elkaar en dat is het dan. 'Kijk en lees dan verder. En ga daarna aan de slag met jouw 3D bouwplaat' staat er letterlijk in de inleiding. Het pakket zou beter tot recht komen als een volwaardig onderdeel, een vertrekpunt om het boeiende verhaal van De Nachtwacht letterlijk en figuurlijk op te bouwen. Zo wordt de bouwplaat een interactieve gids en ervaart de jeugdige lezer veel beter de opbouw, de details en bovenal de originaliteit en genialiteit van het schilderij. Want een meesterwerk dat is De Nachtwacht zeker. Ook dat had de auteur nog meer in de verf kunnen zetten.

Een meesterwerk is dit boek echter niet. Een gemiste kans, dat helaas wel.