De wolf, de eend en de muis

'De wolf, de eend & de muis' is voor mij zonder twijfel een van dé prentenboeken van het jaar 2018: zo origineel, grappig en meeslepend en zo’n ingenieus geheel van tekst en beeld.

Het begin sleept je meteen mee. De schikking van de woorden en de leestekens doen je blik niet alleen over de woorden, maar ook over de prenten dwalen. Dit staat er: ‘Op een dag, het was nog vroeg, kwam een muis // een wolf tegen,’. Muis en wolf staan zowel in de tekst als op de illustratie op tegenoverliggende pagina’s. De komma na ‘tegen’ doet je het blad omslaan, waarop je meteen verrast wordt: ‘en die vrat hem vrolijk op’. De sprankelende alliteratie komt op het conto van vertaler Edward van de Vendel, die het ritme en de klank van de tekst perfect aanvoelt. De tekst bevat ook een bijzonder soort humor, met van die heerlijk absurde zinnen. Wanneer de muis in de buik van de wolf de eend ontmoet, verzekert die hem: ‘Ik woon hier prima. Ik mag dan misschien opgeslokt zijn, maar dat betekent nog niet dat ik me laat opeten.’ En op de vraag of ze de buitenwereld niet mist, antwoordt de eend: ‘Zeker niet! Daarbuiten was ik elke dag bang dat ik door een wolf zou worden opgeslokt! Hierbinnen heb ik die zorg niet’. Ook in het verhaal zelf zitten van die prettig gestoorde buitelingen. Als de eend en de muis gaan dansen, kreunt de wolf dat hij buikpijn heeft. Daarop schreeuwt de eend vanuit zijn maag dat ze daar wat voor weet. Ze laat hem kaas, wijn en kaarsen opeten, zodat ze een gezellig etentje kunnen houden. En o, ultieme ironie, de eend en de muis heffen het glas op de gezondheid van de wolf. Uiteindelijk weten de twee vrienden hun ‘gastheer’ te redden van de dood, al kun je je afvragen of die redding wel het beste was voor de wolf. Het slot is in elk geval ondeugend, swingend én kreunend.

Jon Klassen (o.a. bekend van Deze hoed is niet van mij) geeft elk dier een unieke persoonlijkheid. Je leeft meteen mee met de misselijke wolf vanuit een mengeling van medelijden en leedvermaak. En je voelt direct sympathie voor de eend en de muis in de donkere maar gezellige wolvenmaag.

De kleurenkeuze is gedurfd maar passend. Vooral de donkere, bruinzwarte achtergronden in de buik van de wolf vallen op. Het contrast met het witte tafellaken en de al even witte hoge hoeden van de eend en de muis bij hun eerste feestmaal samen laat een onvergetelijke indruk na. En er zijn wel meer van die indrukwekkende prenten, zoals die waarop de eend en de muis gehelmd uit de opengesperde muil van de wolf ten strijde vliegen, tegen de achtergrond van een volle maan.

'De wolf, de eend & de muis' heeft alles om een klassiek prentenboek te worden: het is razend knap gecomponeerd, ontzettend grappig en meesterlijk geïllustreerd.