Groeien broeken aan bomen?

Hoe wordt kleding gemaakt en is dat duurzaam?

Is het louter een catchy titel of zit er een grond van waarheid in? Groeien er nu echt broeken aan bomen? In zekere zin wel. Viscose, een van de materialen voor kledij, wordt immers gemaakt uit een pulp van hout, van bomen dus. Het is maar een van de vele weetjes in dit informatieve boek voor kinderen over de kledingindustrie.

Het boek is veel meer dan een weetjesboek. Het biedt een consistent beeld van alle facetten van de kledingindustrie van ontwerp tot afgewerkt product. Er is veel aandacht voor de verschillende materialen (voornamelijk polyester en katoen) en het intensieve proces van grondstof tot kledingstuk in onze kast. In een kleurrijk kader weten de makers met een interactieve stijl en veel illustraties de aandacht van de lezers vast te houden. Enkele illustraties in het bijzonder zijn goed gevonden, zoals de lange rij textielarbeiders waarbij eenieder een en dezelfde handeling uitvoert (bv. de rechtermouw naaien) om het concept ‘naaistraat’ te illustreren. Ook de lange reis om de wereld van katoen uit Texas via fabrieken in Azië tot t-shirt in onze kast is een knap beeld. 

De auteur toont duidelijk aan dat de kledingindustrie van vandaag draait rond fast fashion, m.a.w. snel, veel en goedkoop produceren én consumeren. Dat heeft een nefaste, zeg maar verwoestende, impact op gezondheid, milieu en klimaat. Het moet en kan anders, op een meer duurzame wijze. Ze geeft ook concrete en haalbare tips rond duurzame kledij, zoals minder maar betere kledij kopen. Een van de tips is ontnuchterend evident: de labels van onze kledij checken zodat we tenminste weten wat we dragen. De kans is zeer groot dat het polyester is, een vorm van plastic waarbij schadelijke microplastics vrijkomen tijdens elke wasbeurt.

De analyse is glashelder. Toch blijft de vraag in welke mate deze ongemakkelijke waarheid zal blijven hangen bij de modale jonge lezers, de consumenten van morgen. Zij groeien op in een flitsende beeldcultuur en hebben sterke beelden voor bewustwording en sense of urgency nodig, denk aan een beeld van de tonnen en tonnen ongedragen kledij gedumpt op vuilnisbelten in Ghana. Heel mooie maar “brave” (zeker niet pejoratief bedoeld) illustraties hebben niet deze impact.