In Het grote boek van mooi en lelijk bespreekt filosofe Stine Jensen wat mooi en lelijk nu eigenlijk wil zeggen. Want wanneer kan je iets mooi of lelijk vinden, en hoe ontwikkel je smaak? Aan de hand van gedachte-experimenten en vragen, loodst Stine je door die vraagstelling in de esthetica. Ze kiest daarbij onderwerpen die dicht aanleunen bij de leefwereld van kinderen – wie kan er zich bijvoorbeeld geen taart voorstellen? – en gebruikt echte personen die door hun job of hobby in contact komen met de schoonheid (of lelijkheid) van al-dan-niet-alledaagse dingen.

Het hele boek is opgebouwd rond thema's en vraagstellingen. Die zijn niet te moeilijk, maar eerder wat te simpel en weinig diepgaand. Eens je de eerste (korte) hoofdstukken uit hebt, krijg je al snel het gevoel dat ze zichzelf herhaalt, en de zelfde vragen steeds opnieuw stelt maar in een ander jasje. Dat is jammer, want daardoor lees je al snel over informatie die wél nieuw was. Dat wordt mee in de hand gewerkt door de tekst te omvangrijk te maken, en zichzelf verschillende keren te herhalen, maar in andere woorden. Het maakte de tekst niet duidelijker – integendeel. Ik miste vaak ook wat omkadering bij het begin van de thematiek; achtergrondinformatie had wel fijn geweest om in het onderwerp ondergedompeld te geraken vooraleer je meningen moet vormen. De vragen die Jensen stelde waren onvoldoende voor mijn jonge publiek (en mezelf) om ons echt in het onderwerp op ons gemak te voelen (en er verder op in te gaan). De omschrijving van kitsch als 'nep', is bijvoorbeeld een wel heel beperkende visie op kitsch, en door z'n ongenuanceerdheid voelde het bijna onjuist aan.

De vormgeving oogt in het begin druk (te druk?), zodat kinderen die van structuur of rust houden niet snel geneigd zullen zijn zo'n boek vast te pakken. Best wel jammer, want je geraakt er snel aan gewend, en de afleiding door de drukte bleek minder erg dan initieel gedacht. De stencil-manier van de achtergrondillustraties zijn leuk, en passend bij een 'vager' onderwerp als filosofie. De keuze van papier zorgt ervoor dat het een heel tactiel (en zelfs mooi?) boek wordt. Visueel paste het boek met andere woorden goed bij het onderwerp, maar maakt het niet meteen toegankelijk.

Voor mij zat er meer in, jammer genoeg. Met wat meer structuur en gebaldere teksten had het veel sterker gestaan. Toch vermoed ik dat er voor dit soort boeken een trouw leespubliek gevonden kan worden.