Het meisje met de zaadjes in het haar.
Yaa, een jong meisje heeft een fijn leven in haar dorp. Vaders spelen er spelletjes met hun dochters, moeders bereiden met heel veel liefde eten voor hun zonen. Op een dag verandert hun leven drastisch: Yaa en haar moeder worden ontvoerd uit haar vertrouwde dorp en worden naar een vreemd land gebracht om daar als slaaf te werken. Ze moeten er hard werken. De koffiebonen glijden vliegensvlug door iedere hand. In dit nieuwe, harde bestaan vindt Yaa troost en hoop in de zaadjes die haar moeder in haar haar heeft gevlochten. Uit die zaadjes groeien planten, vruchten en bloemen die symbool staan voor herinnering, verbondenheid en veerkracht. Komt alles goed met Yaa en haar moeder? Werken ze snel genoeg?
Nancy Bosmans weet met eenvoudige, maar krachtige woorden een zwaar onderwerp toegankelijk te maken voor kinderen. Ze gebruikt het begrip “iets” om de ongrijpbare wreedheid van slavernij te duiden, waardoor jonge lezers stap voor stap begrijpen wat er met Yaa gebeurt. De tekst is meelevend en raakt de kern, zonder te zwaar te worden voor de doelgroep. Met zinnen als “Soms, heel soms, lijkt alles te zijn zoals het moet zijn” prikkelt de auteur de verbeelding en laat ze ruimte voor stilte en reflectie.
De prachtige illustraties van Lisa van Winsen zijn van grote betekenis in dit boek. Zij vangt het contrast tussen verdriet en hoop in beeldtaal die kinderen begrijpend en voelend maakt. Scènes van ontvoering en dwangarbeid zijn weergegeven in grijs-blauwe tinten, die een beklemmende en kille sfeer oproepen. Daartegenover staan de sprankelende kleuren van de zaadjes en de gewassen die daaruit voortkomen – symbolen van leven, cultuur en hoop. Een bijzonder krachtig beeld is de illustratie waarop de moeders en kinderen hun land verlaten en wortels zichtbaar worden onder hun voeten, die abrupt stoppen bij de zee: een visuele verbeelding van ontworteling en verlies die diep onder de huid kruipt.
Wat dit prentenboek zo uniek maakt, is de manier waarop het een beladen stuk geschiedenis invoelbaar en bespreekbaar maakt voor jonge kinderen. Het laat zien dat ook kinderen slachtoffer waren van de slavernij en geeft hen een gezicht en een stem. Tegelijkertijd draagt het boek hoop in zich: de zaadjes die Yaa bij zich draagt, groeien uit tot een symbool van kracht, verbondenheid en herinnering. Achter in het boek wordt bovendien betekenis gegeven aan de verschillende planten en vruchten, waardoor kinderen nog beter begrijpen wat deze voor Yaa en haar moeder betekenen.
Tip: Achteraan in het boek kan je ook nog een QR-code scannen die je nog wat info geeft over de slavernij van vroeger. Je kan meestemmen of je slavernij eerlijk vindt of niet. Je komt er ook meer te weten over de vlechtpatronen die niet enkel goed waren om zaadjes in te verstoppen. Je kan er je dagnaam ontdekken door je geboortedag en geslacht in te geven. Ik ben alvast trots op mijn naam Abena.