Heb je ooit het kinderliedje ‘Ik zag twee beren’ in het Frans gehumd? Of in het Turks? In ons land wonen heel wat kinderen die ‘ja’ zullen antwoorden. Voor hen maakten Gerlinde Gilissen, een bevlogen kunstwetenschapper, en Marcel Witte, gedreven met het penseel, het extra grote prentenboek 'Ik zag twee beren/J’ai vu deux ours/Iki ayi görmüştüm'. Zoals de gelaagde titel doet vermoeden bevat het boek verhalen in het Nederlands, Frans en Turks. Alleen al daarvoor verdient het erkenning. De twee beren op de voorkant doorbreken meteen de taalgrens en maken alle kinderen nieuwsgierig. Het zijn teddy en beer die voor het slapengaan het verhaal delen van hoe ze elkaar vonden. Voor ze tevreden indommelen vraagt teddy "Zal je me nooit achterlaten?" "Nooit", zegt beer. "Omdat ik van je hou." "Ik jou ook hou", mompelt teddy terug. De door elkaar gehusselde woorden knipogen naar het niet altijd vlekkeloze taalgebruik van kinderen - bijvoorbeeld uit anderstalige gezinnen - maar wat telt is de boodschap. De bijhorende paginagrote schildering van Marcel Witte is getiteld ‘Bearable love’ - ook volwassenen zijn nog niet te oud voor taalspelletjes. Door de witte achtergrond worden de twee minutieus geschilderde, zorgzame beren extra belicht. Ook in zijn andere illustraties - afdrukken van grotere schilderijen - heeft Witte goed begrepen dat een kinderoog aangesproken wordt door felle kleurvlakken. De stemmige tonen zijn een eerste opstap naar het verhaal. Tegen een hemelsblauw, savannegeel of chique roze beeldt hij passend een zwevend aapje, trotse leeuw of huilende chihuahua af. Uit de praktijk blijkt dat kinderen nauwelijks aanmoediging nodig hebben om de kleur inhoudelijk te duiden. Na afloop biedt Witte hen een blik achter de schermen en daagt hij ze uit met een caleidoscopische slotprent, die details uit elk verhaal licht. Gilissen schreef de vertellingen op basis van spontane, kinderlijke reacties op de schilderijen, die tentoongesteld werden voor de komst van het boek. Herkenbaarheid is dus zeker geen probleem, maar gelukkig dagen de teksten de luisteraars ook uit. Want welke zevenjarige kent het roodborstje al of kan de betekenis van het woord hoogtevrees uitleggen? Het zijn voorbeelden van hoe 'Ik zag twee beren' spelenderwijs aan taalverrijking doet. Het taalgebruik is niet altijd even literair maar leent zich goed voor geanimeerde vertellingen. Daarin is veel plaats voor fantasie. Wat gebeurt er met de opgetutte chihuahua wiens baasje wel erg lang in de winkel blijft of het schildpaddenjong dat door verlangen en overlevingsinstinct richting oceaan gedreven wordt? Ook het relaas over het aapje met hoogtevrees krijgt een open einde. Zijn rode ballon fluistert ‘pssst’ … Gilissen weeft eigen variaties op sprookjes en loopt niet om moeilijke thema’s heen. Zelfs over de stervende Koning Leeuw slaat ze een positieve toon aan, net zoals wanneer ze vertelt over een muizenkapitein die samen met zijn spiegelbeeld op weg is, een zorgzame gorilla die tegen zijn instincten voor een kuiken zorgt of een jongen die zijn smachtende muis de vrijheid gunt. Op enkele al te boodschapperige voorbeelden na rekenen de drietalige verhalen tussen de lijnen door af met vooroordelen en ondeugden. Een inhalige ekster die de schilder besteelt - zou het een waargebeurd verhaal zijn? - krijgt een lesje in eenzaamheid, en de mol prijst zijn ondergrondse wereld aan. In het afsluitende verhaal rolt een mopperende mestkever - "die ook wel eens in een boek had willen staan" - alle verhalen samen. Het grote prentenboek, waarin de auteurs dromen van een betere wereld, biedt tal van mogelijkheden. Het stemt tot nadenken over kunst, moedigt aan om onbekende taaltekens te ontdekken. Misschien leest een Turkse jongen het zelf voor, of pikt een Vlaams meisje er haar eerste woordjes Frans in op? Elk vogeltje zingt zoals hij gebekt is … (Voor 35 euro + verzendingskosten kan je een exemplaar bestellen via info@ikzagtweeberen.com.)