Katvis

Tjibbe Veldkamp is vooral bekend voor zijn humoristische prentenboeken als 'Tim op de Tegels', 'Kom uit die kraan' en de reeks rond 'Agent en Boef'. 'Katvis' is van een heel andere aard en is bestemd voor iets oudere lezers. De term ‘katvis’ staat voor iemand die zich online voordoet als iemand anders. Dit fenomeen is de motor van het verhaal. De wereldvreemde Ate, wit en Nederlander, heeft via WhatsApp een ‘allerbeste vriend’ Baptiste, zwart en illegaal in België. Als Baptiste hem laat weten dat zijn gsm het niet meer doet, besluit Ate in zijn eentje naar Brussel te reizen om hem zijn oude te overhandigen. Hij wordt er opgewacht door een meisje, die zegt zich voor Baptiste te hebben uitgegeven. Ate blijkt wel heel erg wereldvreemd geworden te zijn door zijn internetverslaving, want hij volgt het onbekende meisje door Brussel en zelfs in een leegstaand gebouw. Geleidelijk aan wordt het verhaal weer wat geloofwaardiger wanneer Veldkamp meer aandacht gaat besteden aan de emoties van Ate en Emeraude, zo heet het meisje. Ates mix van bewondering en afkeer als Emeraude een scooter steelt en met hem door de stad scheurt, maakt hem boeiender als personage, net als het feit dat Emeraude hem met de neus op zijn egocentrisme duwt.

Maar dan ontspoort het verhaal steeds verder. Het is lastig te aanvaarden waarom Ate meteen denkt dat de echte Baptiste hem belt op zijn gsm en niet ‘oom’ Joseph, die de zwarte jongeren voor hem laat werken in het misdaadcircuit. Overigens wordt hiermee nog maar eens de zwarte gemeenschap in Brussel met misdaad verbonden. Het wordt nog onwaarschijnlijker wanneer Ate zonder nadenken de ‘echte’ Baptiste blijgezind de trein in volgt, hem even later zijn pinpas geeft, hem blijft volgen naar een kamertje boven een obscure kapperszaak (waar hij opgesloten wordt) en hem dan ook nog eens zijn eigen gsm geeft. En het kan nog gekker. Ate, die de lezer toch leren kennen heeft als een ‘braaf’ iemand, duwt Baptiste onder een brommer om zelf weg te kunnen lopen en neemt vervolgens contact op met de misdadige Joseph om Emeraude terug te zien. Hij wil haar meenemen naar Nederland en gaat zelfs James Bond achterna met een vluchtplan, inclusief kratten en vuilnisbakken. Nog los van de ongeloofwaardige plot heeft Ate zich wel erg snel ontwikkeld tot een geslepen durfal. Intussen belt hij de vriend van zijn moeder op, die onverwijld naar Brussel rijdt en zonder vragen Emeraude oppikt om haar naar Nederland te brengen. Zo eenvoudig gaat dat blijkbaar in een verhaal. De complexe problematiek van mensen zonder papieren wordt hier wel erg dunnetjes verwerkt. Niet alleen krijg je nauwelijks achtergrond bij deze problematiek, maar ook over de achtergrond van Emeraude kom je nauwelijks wat te weten en dat geldt uiteindelijk ook voor Ate.

Rest de spanningsboog en dat moet gezegd: Veldkamp weet hoe hij de vaart in zijn verhaal moet houden. Bij momenten lijkt het wel alsof je op een gestolen brommer zelf door het boek racet. Had hij die vaart onderbouwd met een geloofwaardiger plot en meer uitgediepte personages, dan zou het geheel veel meer beklijven.