Daar ligt een beer, eenzaam in de sneeuw. Hij is weliswaar oud en versleten, en de kop zit maar met een draadje vast. Maar die oogjes … wie kan daar aan weerstaan? Niemand toch, dus ook de jongen Peter niet. En zo begint in Peters gezin het tweede leven van teddybeer Flora.

'Teddybeer Flora' is het derde boek van de nieuwe Brusselse kleinschalige uitgeverij Tiptoe. Tiptoe kiest bewust voor publicaties uit andere culturen en taalgebieden van voor ons vaak nog onbekende auteurs en illustratoren. Dit verhaal werd voor het eerst in 1973 in het Tsjechisch gepubliceerd. Maar deze vertelling gaat voorbij de grenzen van tijd en taal. Het is een universeel verhaal over de genegenheid voor een knuffel, wanneer of waar ook ter wereld. De knuffel is niet zomaar een banale pluche beer maar een volwaardig deel van het gezin, een echte vriend. Voor kinderen (en hun ouders) die ook zo sterk aan hun knuffel hechten is dit een herkenbaar verhaal.

Het boek ontvouwt zich als een verzameling losse fragmenten van een persoonlijk relaas. Als lezer word je rechtstreeks bij het verhaal betrokken. Want het lijkt alsof Peter en zijn familie ons honderduit over de lieve Flora vertellen of alsof we stiekem hun tedere spel met Flora afluisteren. Flora wordt opgeknapt en geknuffeld, speelt gitaar, krijgt een brief, bladert in een atlas, rijdt met de auto. Net zoals sommige kinderen met hun knuffels spelen en omgaan. (Nee, zouden ze zeggen, het is geen spel of fantasie, het is écht.)

Deze knusse en tedere huiselijke sfeer vinden we ook terug in de miniatuurschilderijen met warme tinten. Iedereen houdt van Flora, dat is zonneklaar. Ook Flora's oogjes twinkelen weer. Mrázková's schildertechniek oogt grof en bruut, maar blijkt voorbij die eerste indruk toch subtiel en verfijnd. De sneeuwlandschappen en de gelaatsuitdrukkingen zijn daar een mooi voorbeeld van. De illustraties doen ook denken aan tekeningen die kinderen zelf van hun knuffels maken. En de kleine, speelse pentekeningen geven het verhaal een mooie tweede verhaallijn. Fijn ook dat ‘Teddybeer Flora’ door het kleine formaat gewoon onderdeel kan worden in het spel van kinderen met hun knuffels. Het boekje past immers perfect in kleine kinderhandjes. Of in berenpootjes. 

Een warm verhaal dus, maar met een donker randje. Het onverwachte einde kan bij de lezer een vreemd, zelfs wrang gevoel nalaten. Wijst Mrázková ons hier op de broosheid van geluk? Want op elk moment kan dat ene draadje van het kopje van de oude beer definitief knakken. En wat dan? Hoe zullen de kinderen reageren? Zullen ze nog wel van hun vriendje houden? Wordt er nog met de kapotte knuffel gespeeld of wordt Flora bij het huisvuil gezet? En jij en ik, wat zouden wij eigenlijk doen?

Ja, teddybeer Flora geeft ons verrassend veel stof tot nadenken.