Veertien wolven

De natuur herstelt

14 wolven. Zoveel zijn er in eerste instantie uitgezet in het natuurpark Yellowstone, waar de wolven voor bijna 70 jaar uitgestorven waren door stropers, boze boeren en de onverbiddelijke natuur. In die 70 jaar zag men desastreuze ontwikkelingen in het gebied: elanden bevolkten en begraasden de gebieden, lieten geen ruimte meer voor bomen om te groeien, waardoor er minder nestplaatsen waren voor vogels. Doordat de wolven verdwenen, konden lynxen ook hun plekje in de voedselketen verstevigen, zodat kleine prooidieren zoals muizen en konijnen overbejaagd werden. Bevers verdwenen, waardoor de stroom niet meer door hun dammen onderbroken werd ... Wat bleek? Hoewel de wolven inderdaad 'lastpakken' waren voor boeren (die eten immers graag eens een schaapje of koe uit de veeteelt), bleken ze van kapitaal belang voor het ecosysteem in Yellowstone. En dus werden de wolven op spectaculaire wijze opnieuw uitgezet in de jaren '90 van vorige eeuw ...

Veertien wolven vertelt duidelijk, in een razend spannende tekst, het verhaal van het uitzetten van de wolven en wat dat met zich meebracht. Hoewel het geen overvloedig lange tekst is, schuwt de schrijver geen details over het verhaal en de impact van dit alles. Het heeft zelfs iets episch, zo'n belachelijk simpel plan dat zo'n immense impact heeft gehad. Het boek vertelt alles duidelijk, en toont causale verbanden tussen de aanwezigheid van de wolf en de veranderingen in de fauna en flora. In een later hoofdstuk worden die –reeds duidelijk uitgelegde– verbanden nog eens gesynthetiseerd in een handig overzicht. Misschien niet helemaal nodig voor de oplettende lezer, maar dat maakt het boek wel ontzettend interessant om ook in de klas of in een spreekbeurt mee aan de slag te gaan.

Zelden weet een schrijver een verhaal (waarvan je de uitkomst eigenlijk reeds kent, want ze vertelt het duidelijk aan het begin) zo spannend te houden. Het volgen van de wolven in de gure omstandigheden, de gevaarlijke operatie om ze te gaan halen, het geboren worden van de welpjes, het vormen van de roedels ... Het is zo ontzettend boeiend verteld! Ook de illustraties weten de epische ondertoon te benadrukken en zelfs verder uit te vergroten: de imense pagina's vol wildernis, met daarin enkele wolven die tegen de sneeuwstorm in, op jacht gaan op een eland – het werkt fenomenaal. Wanneer het eindelijk lente is, en de welpjes naar buiten mogen, is dan weer een welgekomen zucht van opluchting. Al vond ik de illustraties minder goed werken wanneer de wolven van te dichtbij getoond worden. Ook jammer is het kleine lettertype: dat leest niet ideaal bij het weinige licht van een nachtlampje.

Anderzijds schuwt dit boek niet de gruwelijkere details: hoe de oorspronkelijke vijftien wolven (de eerste heeft de verdoving voor de reis erheen niet overleefd) elk aan hun einde zijn gekomen wordt bijvoorbeeld in een soort annex ook verteld. Stropers, ondelinge ruzie of wondes na een mislukte jacht ... Het leek wel een documentaire voor volwassenen. Maar dan niet zo'n stoffige, ouderwetse, maar wel een sterk onderbouwde, duidelijke, spannende documentaire. Het wordt nooit kinderachtig, betuttelend of belerend. Zo'n documentaire met prachtige beelden (zij het hier dan illustraties) en een onwaarschijnlijk simpel maar elegant plan. Heropleving van een ecosysteem was nog nooit zo boeiend!