Wat is er eigenlijk met jou gebeurd?

Een graphic novel over de moed om jezelf te zijn

Janne voelt zich niet goed in haar vel. Op school wordt ze gepest en luidop dik en lelijk genoemd, haar beste vriendin laat haar vallen, haar vader zegt dat wat beweging haar goed zou doen, zelfs haar grootmoeder grapt dat ze vast van de melkboer is. Om zich beter te voelen, stort Janne zich telkens op een zak eierbolletjes. Wanneer ze aan haar ouders bekent dat ze gepest wordt, stellen ze voor om haar geld te geven per kilo die ze afvalt. Al gauw eet Janne nog nauwelijks en wanneer ze een gezond gewicht bereikt heeft, kan ze niet meer stoppen met zichzelf uithongeren. Pas wanneer Janne een goed gesprek heeft met haar ouders over wat er echt in haar hoofd omgaat, komt ze in het reine met zichzelf.

De Noorse auteur en illustrator Jenny Jordahl won met dit debuut maar liefst twee prijzen: beste kinderboek én beste graphic novel. De keuze voor die vorm maakt de heftige materie verteerbaar voor kinderen vanaf een jaar of 10. De tekeningen zijn niet echt uitgesproken mooi, maar Jordahl speelt er wel op grandioze wijze mee. De gebeurtenissen zijn gewoon in kleur, maar op momenten dat Jannes zelfbeeld de dieperik ingaat, verandert ze in een blauwzwarte figuur, vaak met lillende vetkwabben. En als ze er niet zelf in verandert, is er wel haar reusachtige schaduw die zich meer en meer ontpopt tot een zelfstandig wezen. Dat zelfbeeldmonster ligt onafgebroken op de loer en neemt het roer meer en meer in handen. Wanneer Jannes moeder zegt dat het mooi geweest is met afvallen en dat het belangrijk is dat haar dochter relaxt en plezier maakt, verschrompelt het monster de tekstballon, grijpt hij Janne bij de keel en brult: “Wij zijn nog niet klaar!” Pas in het doorslaggevende gesprek met haar ouders spreken Janne en het monster uiteindelijk met één stem. Het is mooi om zien hoe de ouders het gigantische zwarte monster letterlijk doodknuffelen om uiteindelijk hun dochter in hun armen te houden. Vanaf dan aanvaardt Janne zichzelf en komt het ook goed in de vriendschappen op school. Het hele proces is heel realistisch weergegeven, met de ouders die aanvankelijk focussen op haar overgewicht en niet op de emotionele knoop die daarachter schuilt. Het moment dat ze beseffen verkeerd gehandeld te hebben met hun beloning, en dat bespreken, is louter in illustraties weergegeven, zonder één woord, en toch zo perfect te begrijpen.

Kortom, dit boek is een geweldige aanwinst om de problematiek van eetstoornissen al op jonge leeftijd bespreekbaar te maken.