Waterwerelden

Alexander Kaufman is zolang hij zich dat kan herinneren gefascineerd door water en de wezens die erin, erop en eromheen leven en deze fascinatie wil hij graag delen. Zowel in zijn inleiding als doorheen de informatie bij elk deel verwijst hij geregeld naar de wijze waarop de waterwereld bedreigd wordt door de mens. Hij heeft het over klimaatverandering, vervuiling, overmatige wateronttrekking en ernstige uitputting van natuurlijke bronnen die ervoor zorgden dat vele waterwegen en hun bewoners bijna zijn uitgestorven. Gelijktijdig vraagt hij zich af hoe je ervoor kan zorgen dat mensen zich gaan bekommeren voor iets wat ze zelden zien. Daarom wil hij het leven in en rond de verschillende waterwerelden zo rijk mogelijk in beeld brengen. Allereerst licht hij in een beknopte maar heldere taal een aantal waterbegrippen zoals stromingen, druk, dichtheid, zoutgehalte en lichtinval toe. Vervolgens neemt hij je mee naar 15 verschillende waterwerelden waaronder zeeën, oceanen, rivieren, baaien, meren en riffen, verspreid over de hele wereld. Dicht bij huis is er Het Verdronken Land van Saeftinghe een gebied dat ooit een welvarende landbouwgebied was maar na de Tachtigjarige Oorlog opnieuw werd overspoeld door water. Nu is het een uitgestrekte streek waar zoet water uit de Schelde en zout water uit de Noordzee samenvloeien. Riet en moerasplanten houden het land bij elkaar en bieden een thuis voor vogels zoals de felgekleurde blauwborst en zeldzame insecten. Wie nooit eerder van de brakwatergrondel hoorde zal zich na de korte toelichting wellicht altijd herinneren dat de vrouwtjes van deze vissoort houden van mannetjes die kunnen zingen en dat ze zelf een partner aantrekken door een geluid te maken dat lijkt op het spinnen van een kat. Dit soort kleine wetenschappelijke en vaak ook historische weetjes verwerkt de auteur overzichtelijk in de veertien overige waterwerelden.

Het zal vooral de uitnodigende illustratie op de cover zijn die de nieuwsgierigheid van jonge lezers wekt. De natuurgetrouwe kleuren en de lichtinval die de druppels laat glanzen, verhogen de aantrekkingskracht van de beide zeehonden die je recht aankijken. In het boek kreeg elk gebied dezelfde opbouw. Op twee aansluitende bladzijden geven de kleurrijke illustraties van Mariana Rodrigues een bijna overweldigend overzicht van de bewoners en planten die er te vinden zijn. Een heldere beschrijving zorgt voor een eerste algemene kennismaking. Op de twee volgende bladzijden bieden een tiental illustraties een gedetailleerd beeld van de planten, schelpen en dieren die er voorkomen. Ook nu ondersteunt bevattelijke tekst de kleurrijke, natuurgetrouwe illustraties. Daar werd gekozen voor een witte achtergrond, dat brengt rust en overzicht.

Waterwerelden richt zich tot een breed publiek en vormt een uitnodigend geheel om samen te doorbladeren en te lezen. En hopelijk draagt dit boek, zoals de auteur het beoogt, wel bij tot het beter begrijpen van het belang van water in ons leven.